Overslaan en naar de inhoud gaan

Charis Waddy (1909-2004)

Auteur (s):
Islamitisch geleerde en schrijfster, en de eerste vrouwelijke afgestudeerde in Oosterse Talen aan de Universiteit van Oxford.

Deze pagina is automatisch vertaald.

Charis Waddy was een islamitisch geleerde en schrijfster, en de eerste vrouwelijke afgestudeerde in Oosterse Talen aan de Universiteit van Oxford.

Haar bekendste boek, The Muslim Mind, werd gepubliceerd in 1976. De Britse Islamitische geleerde professor W. Montgomery Watt was verbaasd dat het werk een voorwoord had gekregen van Sheikh al-Azhar, de hoogste religieuze autoriteit van Egypte. "Wij waarderen de houding van de schrijfster," schreef Sheikh Abdul Halim Mahmud, "en het motief dat haar ertoe gebracht heeft de Islam in zijn universele aspect te beschouwen."

Het motief was Charis Waddy's genegenheid voor een groot aantal moslimvrienden van Indonesië tot Ghana, ontmoet tijdens haar reizen. Als christen - en lang voordat het trauma van 11 september in het Westen een hernieuwde belangstelling voor de islam veroorzaakte - geloofde zij dat gelovige mensen een gemeenschappelijke zaak moesten vinden en het beste uit elkaar moesten halen. Haar boek is baanbrekend in het presenteren van islamitische antwoorden op vragen over gebieden van het dagelijks leven zoals familie en vergeving. Het wetenschappelijke en geniale The Muslim Mind verscheen in drie edities en werd gevolgd door Women in Muslim History (1980) en een groot aantal artikelen en lezingen.

Waddy had veel te danken aan de verve en hardheid van haar Australische familietraditie. Ze werd geboren in Parramatta, bij Sydney, in 1909. Haar vader, de Rev Stacy Waddy, was hoofd van de King's School in Parramatta. Hij nam ontslag om zijn oud-leerlingen te volgen naar de Eerste Wereldoorlog, en was aalmoezenier van de Australische strijdkrachten voor een periode in Palestina.

Na de wapenstilstand werd hij uit Australië teruggeroepen om les te geven in Jeruzalem. In 1919 volgden zijn vrouw Ethel en hun vijf kinderen hem per schip vanuit Sydney. Voor Charis zou het 54 jaar duren voordat zij Australië weer zag. Op het Jerusalem Girls' College mengde ze zich met Arabieren, Joden, Grieken en Armeniërs en leerde iets van wat haar vader "de kameraadschap van ons gezamenlijk geloof" noemde. Later op Lady Margaret Hall was zij de eerste vrouw in Oxford die oosterse talen (Arabisch en Hebreeuws) studeerde. Zij behaalde een eerste plaats en ging naar Londen om te promoveren op Ibn Wasil, een Arabische kroniekschrijver van de kruistochten.

Was Jeruzalem al een gisting van rivaliserende nationalismen, het Oxford van de jaren 1930 was een cockpit van ideologieën. Op zoek naar een uiting van geloof die van invloed kon zijn op de wereldgebeurtenissen, kwam Waddy terecht bij de Oxford Groep, die wilde bewijzen dat "veranderde levens de basis zijn van een nieuwe wereldorde". Boekachtig en onhandig met mensen, vond ze een innerlijke bevrijding die ze aan anderen kon doorgeven.

Toen de Oxford Groep, spoedig bekend als Moral Re-Armament (MRA) en nu Initiatives of Change, er op uit trok om gemeenschappen van vitaal geloof in de democratieën op te bouwen, werd Waddy in 1935 een van hun eerste fulltime medewerkers. Zij stond aan de basis van het naoorlogse verzoeningswerk in Europa van de MRA. Veel hiervan straalde af van het pas geopende conferentiecentrum in Caux, Zwitserland, waar zij het grootste deel van de volgende 50 jaar in de zomermaanden werkte. In de jaren vijftig was er een belangrijke fase met de organisatie in Afrika. Waddy bracht drie jaar door in West-Afrika aan de zijde van degenen die de speelfilm Freedom (1957) schreven, met het accent op de morele dimensie van onafhankelijkheid.

Toen zij in de jaren zestig terugkeerde naar haar eerste liefde, het Midden-Oosten en de moslimwereld, was dat met een verdiept geloof en een deskundig onderscheidingsvermogen van het menselijk hart. Dit leverde haar het vertrouwen op van academische en religieuze leiders en hun families in de vele landen die zij bezocht. Haar boek Baalbek Caravans (1967) kwam voort uit een langdurig verblijf in Libanon; ze gaf een cursus colleges mediterrane geschiedenis aan de universiteit van Caïro; en ze bezocht Australië, Maleisië, India, Iran, Turkije en Syrië voor onderzoek voor haar twee latere boeken. In Pakistan sprak zij op een conferentie over Seerat (het leven van de Profeet Mohamed), en in 1990 werd zij onderscheiden met de Sitara-I-Imtiaz (ster van onderscheiding) voor haar bijdrage aan het begrip van Pakistan, en in het bijzonder van zijn vrouwen, in het Westen.

Tegen de tijd dat ik midden jaren zestig nauw met haar ging samenwerken in Moral Re-Armament, had Charis Waddy de wijsheid, sprankeling en genegenheid van een moeder-overste. De artistieke Australische zat ook in haar. Toen zij eens bij de ingang van de Juma Moskee in de stad Isfahan stond, viel haar oog op enkele prachtige Iraanse tegels uit de 17e eeuw met het opschrift "De hypocriet in de moskee is als een vogel in een kooi; de gelovige in de moskee is als een vis in het water"; dit nam zij op in The Muslim Mind. In haar inleiding tot het boek citeert zij het Arabische spreekwoord "Wat van de lippen komt, bereikt het oor. Wat van het hart komt, bereikt het hart".

Menig christen heeft door The Muslim Mind respect gekregen voor de islam. En een Pakistaanse moslim heeft na lezing en ontmoeting met de auteur publiekelijk afstand gedaan van zijn vooroordelen tegen hindoes. Zaki Badawi, directeur van het Moslim College in Londen, beschrijft Charis Waddy als "een groot geschenk aan de interreligieuze beweging, waarvan zij een torenhoge bijdrage heeft geleverd".

Waddy was haar hele leven lang nomadisch en kreeg onderdak van talloze vrienden, met name in de laatste fase door Christine Morrison, een oprichtster van het St Anne's College in Oxford. Dat Norham Road huis werd bekend om zijn legioenen bezoekers en de hoeveelheid post uit de hele wereld.

Twee vrienden bezochten haar kort voor haar dood in het ziekenhuis. Ze reageerde niet totdat een van hen haar in het Arabisch de christelijke groet bracht die ook de moslimgroet is:"As-salaam alaikum" ("Vrede zij met u"). Zij hief haar hoofd op, glimlachte en gaf het Arabische antwoord"Wa alaikum as-salaam" ("En op u zij de vrede"). Op de vraag "Hoe gaat het met je?" kwam haar antwoord:"Al-hamdu lillah", wat betekent "Lof zij God".

Peter Everington

Charis Waddy, islamitisch geleerde en schrijver: geboren Parramatta, New South Wales, Australië, 24 september 1909; overleden Oxford 29 augustus 2004.

Dit artikel verscheen voor het eerst in de Independent op 15 september 2004.

Artikel taal

English

Soort artikel
Jaar van artikel
2004
Publishing permission
Toegekend
Publishing permission refers to the rights of FANW to publish the full text of this article on this website.
Artikel taal

English

Soort artikel
Jaar van artikel
2004
Publishing permission
Toegekend
Publishing permission refers to the rights of FANW to publish the full text of this article on this website.